อุตสาหกรรม 4.0 หรือ การปฏิวัติอุตสาหกรรมครั้งที่ 4 คือ แนวโน้มการเปลี่ยนแปลงของอุตสาหกรรมการผลิตและแปรรูปสินค้าต่าง ๆ ที่มีแนวโน้มเข้าสู่ระบบอัตโนมัติ (automation) เป็นระบบอุตสาหกรรมที่ใช้เทคโนโลยียุคใหม่ที่ล้ำสมัยในการผลิต เน้นการใช้เทคโนโลยีการสื่อสารระหว่างเครื่องจักร (machine-to-machine หรือ M2M) และเทคโนโลยีอินเทอร์เน็ตของสรรพสิ่ง (IoT) ในการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตของระบบอัตโนมัติ, เพิ่มประสิทธิภาพของการสื่อสารและการตรวจสอบระบบ, และเพื่อให้เครื่องจักรสามารถทำการวิเคราะห์ปัญหาและแก้ไขปัญหาเอง โดยปราศจากการแทรกแซงจากมนุษย์

ที่มาของชื่อ

ชื่อเรียก "อุตสาหกรรม 4.0" มีที่มาจากโครงการ Industrie 4.0 ของรัฐบาลประเทศเยอรมนีในกลยุทธ์การวางแผนพัฒนาอุตสาหกรรมที่นำระบบดิจิตัลเข้ามาเป็นแกนหลัก

ประวัติศาสตร์

วลี "การปฏิวัติอุตสาหกรรมครั้งที่ 4" (Fourth Industrial Revolution) ได้มีการกล่าวถึงและใช้อย่างกว้างขวางโดยประธานบริหารสภาเศรษฐกิจโลก (World Economic Forum) นายเคลาส์ ชวาบ (Klaus Schwab) ในบทความ ปี ค.ศ.2015 ที่มีการตีพิมพ์โดย "ฟอเรียน แอฟแฟร์ (Foreign Affairs)" หัวข้อ "การเชี่ยวชาญในการปฏิวัติอุตสาหกรรมครั้งที่ 4 (Mastering the Fourth Industrial Revolution)" คือหัวข้อในการประชุมสภาเศรษฐกิจโลก ปี 2016 World Economic Forum Annual Meeting ในเมืองดาวอส-คลอสเตอร์ส (Davos-Klosters) ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ หัวข้อเรื่องอุตสาหกรรม 4.0 ยังเป็นทีมหนังสือของชวาบใน ค.ศ.2016 ชวาบได้กล่าวว่าเทคโนโลยีในยุคอุตสาหกรรม 4.0 ประกอบด้วยการรวม ฮาร์ดแวร์ ซอฟต์แวร์ และ ชีววิทยา (ระบบไซเบอร์กายภาพ; cyber-physical systems) โดยเน้นเรื่องของเทคโนโลยีการสื่อสารและการเชื่อมต่อระหว่างกัน ชวาบได้กล่าวว่าในยุคสมัยนี้ สิ่งที่จะนิยามยุคสมัยคือการค้นพบที่เปลี่ยนแปลงโลกและการเกิดขึ้นของเทคโนโลยีล้ำสมัย เช่น วิทยาการหุ่นยนต์ (robotics), ปัญญาประดิษฐ์ (artificial intelligence),เทคโนโลยีนาโน (nanotechnology),คอมพิวเตอร์ควอนตัม (quantum computing),เทคโนโลยีไบโอเทค (biotechnology), อินเทอร์เน็ตของสรรพสิ่ง (internet of things), อินเทอร์เน็ตของสรรพสิ่งสำหรับอุตสาหกรรม (industrial internet of things), ระบบคอมพิวเตอร์คลาวด์ (cloud computing), เทคโนโลยีไร้สายรุ่นที่ห้า (fifth-generation wireless technologies), การพิมพ์สามมิติ (3D printing), และพาหนะไร้คนขับ (fully autonomous vehicles)

ยุค 4.0 คืออะไร นี่เป็นคำถามที่น่าสนใจมากค่ะ ยุค 4.0 เป็นชื่อที่ใช้เรียกการเปลี่ยนแปลงของโลกในด้านเศรษฐกิจ สังคม และเทคโนโลยี ที่เกิดจากการใช้เทคโนโลยีดิจิทัลและอินเทอร์เน็ตในการเชื่อมต่อและสร้างประโยชน์ให้กับมนุษย์

ยุค 4.0 เป็นการต่อยอดจากยุค 3.0 ที่ใช้เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์และอิเล็กทรอนิกส์ในการผลิตสินค้าและบริการ โดยในยุค 4.0 เทคโนโลยีที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงได้แก่

• ปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence) คือการสร้างความสามารถให้เครื่องจักรหรือซอฟต์แวร์สามารถเข้าใจ เรียนรู้ แก้ปัญหา และสื่อสารได้เหมือนมนุษย์
• อินเทอร์เน็ตของสิ่ง (Internet of Things) คือการเชื่อมต่อสิ่งของต่างๆ เช่น เครื่องใช้ไฟฟ้า เครื่องจักร หุ่นยนต์ เข้ากับอินเทอร์เน็ต เพื่อส่งข้อมูลและรับคำสั่งผ่านเครือข่าย
• เทคโนโลยีไร้สาย (Wireless Technology) คือการสื่อสารข้อมูลผ่านสัญญาณไฟฟ้าหรือแม่เหล็กไฟฟ้าโดยไม่ต้องใช้สาย เพื่อเพิ่มความสะดวกและประหยัดพื้นที่
• การพิมพ์สามมิติ (3D Printing) คือการผลิตวัตถุที่มีขนาดและรูปทรงต่างๆ จากวัสดุหลากหลายชนิด เช่น เหล็ก พลาสติก เซรามิก โดยใช้ข้อมูลดิจิทัล
• พาหะไร้คนขับ (Autonomous Vehicle) คือการใช้ปัญญาประดิษฐ์และเซ็นเซอร์ให้พาหะ เช่น รถยนต์ เครื่องบิน เรือ เดินทางไปตามเส้นทางที่กำหนดไว้โดยไม่ต้องมีผู้ขับขี่

การใช้เทคโนโลยีเหล่านี้จะช่วยให้การผลิตสินค้าและบริการมีประสิทธิภาพ คุณภาพ และความเป็นส่วนตัวมากขึ้น แต่ก็มีความท้าทายในการปรับตัวของมนุษย์ อุตสาหกรรม และสังคม ที่ต้องเรียนรู้และพัฒนาทักษะใหม่ๆ เพื่อให้เข้ากับยุคใหม่

The 4.0 industrial revolution is a term that describes the current era of technological innovation and transformation in the manufacturing and industrial sectors. It is also known as Industry 4.0 or 4IR. It involves the integration of intelligent digital technologies such as artificial intelligence, cloud computing, robotics, and IoT into the production processes and operations of factories and industries. The 4.0 industrial revolution aims to create smart factories that can communicate, analyze, and optimize their performance using data and automation. The 4.0 industrial revolution also has implications for the workforce, the environment, and the society as a whole.

Some of the main characteristics and benefits of the 4.0 industrial revolution are:

• Increased productivity and efficiency: By using advanced sensors, analytics, and automation, factories can monitor and control their operations in real time, reduce errors and waste, and improve quality and output.
• Enhanced flexibility and agility: By using cloud computing, IoT, and AI, factories can adapt to changing customer demands, market conditions, and supply chain disruptions more quickly and effectively.
• Improved innovation and competitiveness: By using 3D printing, nanotechnology, and biotechnology, factories can create new products and services that meet customer needs and expectations better than before.
• Higher customer satisfaction and loyalty: By using VR, AR, and blockchain, factories can offer more personalized and customized experiences to their customers, as well as more transparency and trust.

The 4.0 industrial revolution is not only a technological phenomenon, but also a cultural and organizational one. It requires a shift in mindset, skills, and strategies for both the leaders and the workers of the industries. It also poses some challenges and risks, such as cybersecurity threats, ethical dilemmas, social inequalities, and environmental impacts. Therefore, it is important for the industries to embrace the 4.0 industrial revolution with a holistic and responsible approach that considers not only the economic benefits, but also the social and environmental implications.